Metoda 5 Why - proste rozwiązanie twoich problemów (2024)

Analiza 5 Why (5 razy dlaczego, 5 Whys) to jedna z metod, która pozwala w łatwy i szybki sposób znaleźć przyczynę problemu lub defektu a ściślej mówiąc przyczynę źródłową (ang. the root cause). Taiichi Ohno, twórca Toyota Production System, definiuje 5Why jako naukowe narzędzie Toyoty, polegające na zadawaniu pytania „Dlaczego?” mając za cel zidentyfikować pierwotną przyczynę problemu.

Często przy definiowaniu prawdziwej przyczyny problemu podajemy te związane z pierwszym efektem (np. z magazynu nie dowieźli) bez analizy przyczyny źródłowej – głównej przyczyny. Rzadko kiedy dokonujemy dalszej analizy sugerując się przyczyną początkowego problemu przez co mamy zakłamane raporty np. dotyczące przyczyn postojów.

Dlatego warto sięgnąć po metodę 5 Why polegającą na zadawaniu pytań, aby skutecznie zidentyfikować root cause problemu i podjąć środki zaradcze. Metoda ta polega na zadaniu sobie co najmniej pięciu pytań, pozwalając krok po kroku dojść do źródła problemu tzw.podstawowej przyczyny problemu.

Odpowiedź na pierwsze Dlaczego staje się pytaniem do następnego Why.

To trochę jak z pytaniami trzylatka – ciągłe Dlaczego? z tą różnicą, że w pewnym momencie musimy uznać że mamy zidentyfikowaną przyczynę źródłową.

5 Why, zasada 5 palców – gdzie wykorzystujemy?

Metoda 5 Why, 5 Whys wykorzystywana jest jako narzędzie pomocnicze lub uzupełnienie Diagramu Ishikawy, raportu 8D, a także raportu A3. Metoda ta używana jest na całym świecie, nawet przez osoby z długoletnim doświadczeniem. Nawet w codziennych analizach nie związanych z w/w narzędziami dobrze „w głowie” zadawać sobie te pytania, aby nie zakończyć analizy na ogólnie powtarzanych i przekazywanych dalej opiniach i dążyć do znalezienia root cause problemu. Zadawanie sobie pytania „dlaczego?” powinniśmy kontynuować dopóki nie znajdziemy przyczyny źródłowej problemu lub pytania zaczną się powtarzać.

Przykład stosowania metody 5Why. Jak rozpocząć analizę problemu?

Problem: Uszkodzenie ładunku podczas pracy wózka widłowego

Dlaczego ładunek został uszkodzony?

Widły wózka zerwały się podczas unoszenia ładunku.

Dlaczego widły się zerwały?

Widły zerwały się z powodu ich zużycia.

Dlaczego widły były zużyte?

Ponieważ nikt nie wiedział, że należy je kontrolować.

Dlaczego nikt tego nie wiedział?

Ponieważ wózek nie posiadał swojej książeczki technicznej.

Dlaczego wózek nie posiada swoje książeczki technicznej?

Ponieważ została zgubiona i nikt nie wprowadził nowej.

Dlaczego nikt nie wprowadził nowej?

Firma nie posiada osoby oddelegowanej do przeglądu wózków.

Dzięki takiemu schematowi w łatwy i prosty sposób dokonasz analizy problemu metodą 5 Why. Zauważysz, że przyczyną początkową problemu było zupełnie co innego niż przyczyna źródłowa – która jest kluczowa w celu rozwiązania zaistniałego problemu.

Jeśli zainteresował Cię temat opisujący metodę 5Why. Potrafisz efektywnie dokonać inspekcji pojedyńczej przyczyny problemu, umiesz wykorzystać w praktyce metodę do skutecznego rozwiązania problemu. Dysponujesz wiedzą jak zidentyfikować przyczynę problemu – zapraszamy Cię do przeczytania pozostałych naszych artykułów, na których dowiesz się więcej o narzędziach Lean Management.

Zapraszamy do kontaktu.

• VSM - mapowanie strumienia wartości
• Metoda 5W2H
• PDCA - Cykl Deminga